GMOA දොස්තරලා කියන්නේ අලිපුකෙන් ආපු ජාතියක්ද ?

පසුවදන මුලින්ම: පසුගිය දිනක මහමෝදර රෝහල වෙත පැමිණි  ත්‍රිරෝද රථයක ගෙන ආවේ හිස පොඩිපට්ටම් වී ගිය දරු ප්‍රසූතියට ආසන්නව සිටි මළකඳකි. ඒ අවස්ථාවේ රෝහලේ සිටි වෛද්‍යවරු තිදෙනෙකු මළගෙදරකට යාම සඳහා පිටත්වීමට සූදානමින් සිටියා. මළ සිරුර දුටු වහාම ඔවුන් සිදු කර තිබුණේ කුස තුළ සිටි දරුවා ජීවත්ව සිටී දැයි නිගමනය කිරීමයි. දරුවා තවමත් ජීවත්ව සිටින බව දැනගත් ඔවුන් වහාම කළේ මියගිය රෝගියාගේ භාරකරුවන්ගෙන් අවසර ලබාගෙන රෝහලේ කොරිඩෝවේදීම සිසේරියන් සැත්කමක් කර පණ යමින් සිටි දරුවා බේරා ගැනීමයි, ඉන්පසු දරුවා අදාල ඥාතීන්ට භාර දී තිබේ.

මේ වෛද්‍යවරු අතර සිටින දෙවියන් බඳු වූ මිනිසුන් පිළිබඳ කතාවකි.. ඔවුන්ගෙන් එකෙකු මගේ මිතුරෙකි… මම ඔහු ගැන ආඩම්බර වෙමි, ගරු කරමි, … අපි ඔවුනට හිස නමා ආචාර කරමු, දෑත් බැඳ, වැඳ නමස්කාර කරමු…

ඊට පෙර: දරු ප්‍රසූතියට ආසන්න මවක් උණවටුන රජයේ රෝහලට පැමිණ ඇත්තේ ප්‍රසූත වේදනාව උත්සන්න වීම නිසාය. රෝහලේ වෛද්‍ය පහසුකම් නැති නිසා හෝ ඒ අවස්ථාවේ යමක් සිදු කල නොහැකි නිසා ඥාතීන් ප්‍රසූතියට ආසන්න මව ත්‍රීරෝද රථයක දමාගෙන මහමෝදර රෝහල වෙත රැගෙන එන ලෙස ඔවුනට දැනුම් දී තිබේ.. එසේ රැගෙන එත්දී ප්‍රසූත වේදනාව දරාගත නොහැකිව මව සිහිමඳ ගතියකින් පසුවෙද්දී ඇගේ හිස  ත්‍රීරෝද රථයෙන් එළියට පැමිණ තිබේ. ඒ අවස්ථාවේ පැමිණි රථයක හිස ගැටී ඇය එතැනම මියගොස් තිබේ. කෙසේ නමුත් ඥාතීන් ඇයව මහමෝදර රෝහල වෙත රැගෙන ගොස් ඇත.

මේ කතාන්දරය දොස්තර දෙවිවරු අතර සිටින ශයිලොක්ලා ගැනයි…

දෙවනුව ලියමි: හැමෝටම ඇති- කවුරුත් කතා කිරීමට අකමැති, බොහෝ පිරිමින්ගේ ඇස නිති යොමු වන : පුක යනු කුණුහරුපයක් නොවන බව  ගුරු ජී කකා ජී විසින් පෙර කළක සාධනය කර ඔප්පු කරන ලදී.

අවවාදයයි : මේ කරුණට අදාල සියල්ල එකතැනකම සාකච්ඡා කරන නිසා මේ ලිපිය අතිශය දිග ලිපියක් විය හැක.

දෙමාපියන් කවුරුත් තම දරුවාට ලබා දෙන්නට අදහස් කරන්නේ උසස්ම අධ්‍යාපනයක්, උසස් පාසැලක්, හොඳ ඇඳුම් පැළඳුම්, කටට රසට ආහාර ආදියයි. එය සෑම දෙමාපියෙකුගේම සිහිනයක්. අපේ දෙමාපියෝ තමන්ට කන්න නැතත් තම දරුවන්ට එක බත් කටක් හෝ උයා දෙන්නේ, තමන්ට අඳින්න ඇඳුමක් නැතත්, තම දරුවන්ට හොඳ ඇඳුමක් ලබා දෙන්න වෙර දරන්නේත්, අනෝරා වැහි වහිද්දී තමන් තෙමි තෙමී තම දරුවන් ආරක්‍ෂා කරන්නේත්, තමන් මියෑදුනත් තම දරුවන් බේරා ගන්නට ගින්දරට, වැවට, පාරට, පනින්නේත් මේ අපරිමිත ස්නේහය නිසාමය… එය අප කිසිදු විටක ප්‍රශ්න කරන්නට සූදානම් වන කරුණක් නොවේ.

මේ දෙමාපියන් අතරේ තවත් දෙමාපියෝ වර්ගයක් සිටී…. ඒ තම දරුවන්ට ජනප්‍රිය පාසැල් අවශ්‍ය යැයි කියමින් අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය අත්පත් කර ගත් GMOA ශයිලොක්ලාය..

තමන්ට ඩියුටි ෆ්‍රී කාර් නොදුන්නොත් රෝගීන් මිය ගියත් වර්ජනය කරනවා යැයි තර්ජනය කළේ ද මේ සෙට් එකමය… සීමා වාසික වෛද්‍යවරුන්ගේ තත්ත්‍වය ඉහළ දැමුවහොත් රෝගීන් මිය ගියත් වර්ජනය කරනවා යැයි තර්ජනය කළේ ද මේ සෙට් එකමය… නර්ස්ලාට අළුත් ඇඳුමක් දුන්නොත් රෝගීන් මිය ගියත් වර්ජනය කරනවා යැයි තර්ජනය කළේ ද මේ සෙට් එකමය… නර්ස් කෙනෙකු තමන්ගේ එකෙකුට බැන්නා යැයි කියා රෝගීන් මිය ගියත් වර්ජනය කරනවා යැයි තර්ජනය කළේ ද මේ සෙට් එකමය… පෞද්ගලික වෛද්‍ය විද්‍යාල එපා යැයිද, නමුත් පෞද්ගලික රෝහල්වල චැනල් කරන්නට දුවන්නේද, ඒ චැනල් බලයෙන් සහ ඖෂධ සමාගම් වලින් දෙන සන්තෝසම් වලින් ලංකාවේ හැමටම වඩා මුදල් හොයන්නේද, වාහනයේ ගසා ඇති රතුපාට කතිරයේ බලයෙන් බොහෝ අවස්ථාවල මාර්ග නීති කඩ කළත් ගැලවී යන්නේද, රජයේ ආයතනයක හෝ පෞද්ගලික ආයතනයකට ගියත් තමන් දොස්තර කෙනෙකු යැයි කියූ පමණින් ප්‍රමුඛතා ලයිස්තුවේ ඉදිරියට ගෙන අවශ්‍ය දෑ සිදු කර දෙන්නේ ද, මේ සෙට් එකේ අයටමය… ඒ… අපේ රටේ මහජනතාව තම බදු මුදල්වලින් දුන් නිදහස් අධ්‍යාපනයෙන් අවුරුදු 4-6 ක් වෛද්‍ය විද්‍යාලයක අමාරුවෙන් ඉගෙනගෙන, රටේ දුෂ්කර පලාතක අවුරුදු කිහිපයක් සේවය කර, නැවත කොළඹ/ගාල්ල/නුවර පැමිණ, රෝගීන් ප්‍රාණ ඇපයට තබාගෙන තම ඉල්ලීම් දිනා ගන්නට වලිකන… දොස්තර සෙට් එකමය…

මේ ඉන්නේ මගේ ප්‍රියතම දොස්තර සෙට් එකය.. උන් ඉන්නේ Grays Anatomy සෙට් එකේ විතරමය

දොස්තරලා සුවිශේෂි ද? පිළිතුර වන්නේ ඔවු සහ නැත යන දෙකමය…පිළිතුර වෙනස් වන්නේ ඒ ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු දෙන පුද්ගලයාගේ මානසික ස්වභාවය, දේශපාලනික සබැඳියාව, සමාජ තත්ත්‍වය, ආදී දේ අනුවය. දැන් දැන් මෙය මෛත්‍රී ද මහින්ද ද යන තත්ත්‍වය දක්වා වර්ධන වන අයුරක් ද දකින්නට ලැබේ.

දොස්තරලා සුවිශේෂීය‍:

ලෝකයේ මියෑදීමට ආසන්න හෝ රෝගීව සිටින හෝ අනතුරකට පත්වූ කෙනෙකුට අසන්නට කැමති එකම වදන තමන් අසළ වෛද්‍යවරයෙකු සිටින බවයි. ඒ, සිය ජීවිතය කෙසේ හෝ බේරා ගනීවි යැයි විශ්වාසය වෛද්‍යවරයා යන වදනේ ගැබ් වී ඇති නිසාය. ඈත කාළයේ පවා ගම්, නගරවල වෙද මහතාට සමාජයේ සුවිශේෂී ස්ථානයක් හිමිව තිබුණේ, ඒ මහඟු ජීව ගුණය නිසාය… සත්‍යයක් හෝ නැති වුවත්, බුද්ධදාස රජතුමාට  තම සැරව ගෙඩිය පෙන්වූ නාගයා පවා, විශ්වාස කර තිබුණේ බුද්ධදාස රජුගේ සුපතල වෙදකමේ බල මහිමයයි. අපි අසරණ වූ විට – වෛද්‍යවරු පෙනෙන්නේ දෙවිවරු මෙනි.. සත්‍යය එයයි.

දොස්තරලා සුවිශේෂීය, උසස් පෙළින් ජීව විද්‍යා අංශයෙන් ඉහළම ප්‍රතිඵල ලබා වෛද්‍ය විද්‍යාලයට ඇතුලත් වී වසර කීපයක් අමාරුවෙන් උගෙන : (ඇත්තෙන්ම අන් සියළු විෂය ක්‍ෂෙත්‍ර වලට වඩා අපහසු සහ නිවැරදිව උගෙන ගත යුතු විෂය වෛද්‍ය වෘත්තිය බව සැලකේ) වෛද්‍යවරයෙකු/වරියක ලෙස සමාජයට පැමිණීමට පාසැල් සිසුන් බොහෝ දෙනෙකුගේ, ඔවුනගේ දෙමාපියන්ගේ එකම සිහිනය විය හැකිය. එය බොහෝ විට එසේම වේ. මා ද ඒ ආකාරයේ සිහිනයක් තිබූ කෙනෙකි.. දොස්තරලාට සමාජයේ ලැබෙන වරප්‍රසාද සහ තත්ත්‍වය දකින අයද, තම තමන්ගේ දරුවන් දොස්තරලාම කරන්නට සිහින දකින බවද සැබෑය. ඒ තමන්ට නොලැබුන තත්ත්‍වයක් තම දරුවනට ලබා දීමේ මිනිස් ස්වභාවයයි.

දොස්තරලා සුවිශේෂීය: සමහර දොස්තරලා දිවා රෑ නොබලා මහන්සි වෙති, රෝගියෙකුගේ ජීවිතය ගොඩ දාන්නට අපරිමිත වෙහෙසක් ගෙන කටයුතු කරති, සමහර දොස්තරලා රෝගියෙකු මිය ගිය පසු දුකින් හඬති, ආහාර වේලක් දෙකක් නොකා සිටිති – එහෙමත් දොස්තරලා ලංකාවේ සිටිති. පෞද්ගලිකව රෝගීන්ට වෙදකම් කරන සමහර දොස්තරලා දුප්පත් මිනිසුන්ගෙන් මුදල් අය නොකරති, බෙහෙත් පවා මිනිසුනට අරන් දෙති, එහෙමත් දොස්තරලා ලෝකයේ සිටිති.

දොස්තර හොඳහිත ලා අතර දොස්තර ගඳහිත ලා ද ඇත.

දොස්තරලා සුවිශේෂීය – ඒ නිසාම තමන්ට සියළු වරප්‍රසාද ලැබිය යුතුයැයි සිතන පිරිසක් ද සිටිති. ඒ – අර කියූ අලි පුකෙන් ඇවිත් යැයි සිතා සිටින කොටසයි… සියළුම දොස්තරලා ඒ ගණයටද නොවැටෙති. ඒ මෙන්න මේ ලිස්ට් එකේ ඉන්න කට්ටිය වන්නට පුළුවන… මෙම ලිස්ට් එක මා උපුටා ගත්තේ අන්තර්ජාලයේ හුවමාරු වන පෝස්ට් එකකිනි. 100% ක සත්‍ය අසත්‍යභාවය නොදන්නා නමුත්, අදාල පුද්ගලයා එය සත්‍ය බව පවසා තිබුණි.

ඒ අනුව බොහොමයක් දෙනා ඉල්ලන්නේ යන්නෙ කොහෙද මල්ලෙ පොල් ගණයේ පාසැල් වේ.. මෙම ලිස්ට් එකට දැනට දරුවා ඉගෙන ගන්නා පාසැල ඇතුලත් කළා නම් එය වඩා අර්ථවත්ව විශ්ලේෂණය කළ හැකිව තිබුණි. උදාහරණයක් ලෙස 13 සහ 18 ඉල්ලීම් සසඳන විට වෛද්‍යවරුන් දෙදෙනාම මාරුවී පැමිණ ඇත්තේ කළුබෝවිල රෝහලටයි… නමුත් 13 පන්නිපිටිය ධර්මපාල විද්‍යාලය ඉල්ලුම් කරන විට 18 ඉල්ලන්නේ ඩී එස් සේනානායක විද්‍යාලයයි. අංක 41 කරාපිටියේ සිට බලපිටියට මාරු වන විට රිච්මන්ඩ් විද්‍යාලය ඉල්ලා සිටී. කරාපිටියේ සේවය කරන විට මෙම දරුවා ගිය පාසැල කුමක්ද ? එවිට මෙම ප්‍රශ්නය පැන නැඟී නැත්තේ මන්ද ?   මෙම ලැයිස්තුව හොඳින් අධ්‍යයනය කළහොත් මෙම ඉල්ලීම්වල සාධාරණත්‍වය පෙනී යයි. ඒ අතරම, අතිශය සාධාරණ ඉල්ලීම් ද මේ ලැයිස්තුවේ නැතිවාම නොවේ…..

දොස්තරලා ද මනුශ්‍යයෝය… උන් ද අපි මෙන්ම සාමාන්‍ය ය….

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව අපි සැවොම එක හා සමාන සැලකුම් ලැබිය යුතුය. නියමාකාරව නම් ජනාධිපතිතුමා සිට අන්ත දුගී පුද්ගලයා දක්වා අයිතිවාසිකම් සාමානව ලැබිය යුතුය. නමුත් මිනිස් වර්ගයා සතු පන්ති-කුළ-ජාති-ආගම්-පාට-පක්‍ෂ පරතර නිසා අපි සැවොම විවිධාකාර සමාජ ස්ථරවල ජීවත් වෙමු. මේ තත්ත්‍වය කිසිදා වෙනස් කළ හැක්කක් ද නොවේ. මෙය අප රටට ආවේණික ලක්‍ෂණයක් ද නොවේ. වැඩි වශයෙන් ආසියානු රටවලද, අඩු වශයෙන් අනෙකුත් රටවල ද පොදුවේ දැකගත හැක්කකි.

මා ලංකාව හැර වෙනත් රටවල් දෙකක ජීවත්ව  සිටි පුද්ගලයෙක් වන නිසා ඒ ඒ රටවල වෛද්‍යවරුන්ට ඇති තත්ත්‍වය හොඳින්ම දැක ඇත. ඇමරිකාවේ නම් වෛද්‍යවරයෙකු වීමට ලංකාවේ තරම් ලේසියෙන් බැරිය. පාසැලේදී උසස්ම GPA අගයක් පවත්වාගෙන යන සිසුන් විශ්ව විද්‍යාලයේ ද ඒ අයුරින්ම අති උසස් GPA අගයයක් (4.0 හෝ ඊට දශම කිහිපයක් අඩුවෙන්) පවත්වාගෙන යා යුතුය. ඒ අවුරුදු 4 ඉගෙන ගන්නා ඔවුන් නැවතත් වෛද්‍ය විද්‍යාලයේ ද ඉගෙන ගත යුතුය. මා දන්නා පරිදි සියළුම වෛද්‍ය විද්‍යාල මුදල් ගෙවා ඉගෙන ගත යුතු ඒවා වේ.. (යකෝ මෙන්න ඇමරිකාවෙ Private Medical Schools තියෙනවලු..) ඉන්පසුවද ඔවුන් Residencies, Internships ආදියෙන් හෙම්බත්ව වසර ගණනාවක් යනතුරු Bar Exams ආදිය සිදු කර කිසියම් තත්ත්‍වයකට ආ යුතුය. ඒ පැමිණියද, අද ලංකාවේ වෛද්‍යවරුන් ගත කරන සුඛෝපභෝගී හෝ අර්ධ සුඛෝපභෝගී ජීවිතයක් ගත කිරීමේ භාග්‍යය ඔවුනට නොලැබේ. සිය කාර්යය අකුරට ඉටු කළ යුතු මෙන්ම තමන් රෝගියාගේ ජීවිතය පිළිබඳ අසීමාන්තික වගකීමක් ඔවුනට පැවරී ඇත. ලංකාවේ නම් පළමු උපාධිය වූ MBBS නිම වූ පසු වෛද්‍යවරයෙකු සේ පත්වීමක් ලැබේ. නමුත් අමෙරිකාවේ BS වලින් පසුව Medical School හි අධ්‍යාපනය නිම කළ යුතුය. ඒ අනුව ඔවුන් වැඩි කළක් මුදල් ගෙවා ඉගෙන ගත යුතු වේ… බොහෝ සිසුන් මේ අධ්‍යාපනය නිම කරන විට ඩොලර් මිලියනයක් පමණ ණය වී අවසානය.. ඉන්පසු ඔවුන් කරන්නේ මුලින්ම ණය ගෙවා නිම කිරීමයි. ඇමරිකාවෙ එහෙම වුනත් – ලංකාවෙ එහෙම වෙන්නෙ නෑ..

වැරදිලාවත් දකුණු කකුල කපනවා වෙනුවට වම් කකුල කැපුවෝතින් සේසතම ඉවර වෙනකල් අර රෝගියාට වන්දි ගෙවන්නට වෙයි. රෝගියාට නොකිවයුතු යමක් හෝ අයුතු බලපෑමක් කළහොත් ලයිසන් එකම ඉවර වෙයි. මේ නිසා ඔවුනට වසරකට ඩොලර් ලක්‍ෂ ගණනක ආරක්‍ෂණ සහතිකයක් ලබා ගත යුතුය. එසේම මෙඩිකල් රෙප් ලා කියන පදමට බෙහෙත් නිකුත් කිරීම ද තහනම් ය. මේ නිසා  ඖෂධ සමාගම් වලින් සන්තෝෂම් ලබා ගැනීමද අපහසුය.. වෛද්‍යවරයෙකු වූ පලියට වාහන පර්මිට් ලැබෙන්නේ ද නැත… ඔවුන් සමාජයේ තවත් එක් කොටසක් පමණි. එසේ නමුත් ආසියාතික රටවලින් අමරිකාවට යන බොහෝ වෛද්‍යවරු, තම රටේදී තිබූ තත්ත්‍වයම ඒ රටවල ද තම වර්ගයා ඉදිරියේ තබා ගැනීමට උත්සාහ කරති. අපේ දූපත් මානසිකත්‍වයට ගැලපෙන සේම පිටරට සිටින අපේ එවුන්ද උන්ට ඒ විදියටම වැඳගෙන සලකති.

කෙසේ නමුත් පාසැලකට දරුවන් ඇතුලත් කිරීමේදී, රජයේ ආයතනයකට ගොස් යමක් කරවා ගැනීමේදී හෝ බැංකුවකින් ණයක් ගැනීමේදී වැනි අවස්ථාවලදී වෛද්‍යවරුන්ට තරමක සුවිශේෂී ස්ථානයක් ලැබේ. ඒ උගත්කමට සහ වෘත්තීය ස්ථාවරභාවයට ගරු කිරීමක් ලෙසින්. එසේ නමුත් ඒ ගරු කිරීම ම, ආචාර්ය උපාධිධරයන්ට, විශ්ව විද්‍යාල ආචාර්යවරුන්ට, ගණකාධිකාරීවරුන්ට, නීතීඥයින්ට ආදී සමාජයේ අනෙකුත් උගත් යැයි සම්මත කොටසට ද ඒ අයුරින්ම ලැබේ. ඒ නිසා  ඒ රටවල වෛද්‍යවරු අලිපුකෙන් ඇවිත් නැත.

ලංකාවේ මූලික අධ්‍යාපනය ලැබ, ශ්‍රී ලංකා රසායන විද්‍යා ආයතනය නම් පෞද්ගලික උපාධි කඩයක මූලික උපාධි තත්ත්‍වය ලබාගෙන, ඇමරිකාවේ විශ්ව විද්‍යාල දෙකක පශ්චාත් විද්‍යාවේදී උපාධිය සහ ආචාර්ය උපාධි ලැබ, විශ්ව විද්‍යාලයක අවුරුදු දෙකක් පශ්චාත් ආචාර්ය උපාධි පර්යේෂණ සහ ඉගැන්වීම් සිදු කර, ජර්මනියේ BASF ආයතනයේ විද්‍යාඥයෙකු ලෙස සේවය කර ලංකාවට පැමිණි මා, දරුවාට කිසිදු රජයේ පාසැලක් සෙවීමට උනන්දු වූවෙකු නොවේ. මගේ පදිංචිය අනුව රාජකීය, ඉසිපතන, තර්ස්ටන් යන විදුහල් තුනටම ඇල්කෙමි පැටියා ඇතුලත් කර ගැනීමට තරම් “ලකුණු” තිබුණි. එකළ සිටි දේශපාලුවෙකුට රුපියල් ලක්‍ෂ දහයක් දුනහොත් පැටියාව රාජකීය විද්‍යාලයට ඇතුලත් කර දෙන බවට මගේ සමීපතම මිතුරෙකු ද මට පොරොන්දු විය…. නමුත් මා ඌව දැම්මේ නුගේගොඩ ලයිසියම් ජාත්‍යන්තර පාසැලටයි. කිසිවෙකු මට ඌව ඒකට දැම්මාය කියා දොස් පැවරුවේවත්, අපරාදෙ රාජකීය විද්‍යාලයට දාන්න තිබුණ චාන්ස් එක මිස් කර ගත්තා යැයි උපදෙස් දෙන්න ආවේවත් නැත. ඒ සමහරවිට මගේ ගැන දන්නා නිසා වෙන්නට පුළුවන.

හිතවත් වෛද්‍යවරුනි,

මේ ගැන කතා කළ මගේම සමහර වෛද්‍ය මිතුරන් පැවසූයේ අපි මේ කතන්දරයට විරුද්ධ වන්නේ අප තුළ පවතින හීනමානය නිසා ය කියාය. මට නුඹලා ගැන කිසිම තරහක් හෝ හීන මානයක් නැත. වෛද්‍යවරයෙකු වීමේ සිහිනය මටද නොතිබුණා නොවේ… ඒ සිහිනය සැබෑ කරගන්නට නොහැකි වූවා කියා මට ඉරිසියාවක් හෝ වෛරයක් ද නැත. මම නුඹලාට වඩා කිහිප ගුණයක් නීත්‍යානුකූලව- සහ සාධාරණව කිසිවෙකු ප්‍රාණ ඇපයට තබා නොගෙන මුදල් උපයන කෙනෙකි. මම ද සමහරුන්ට දොස්තර (Dr.) කෙනෙකි. නුඹලාගේ තත්ත්‍වය භාවිතා කර නුඹලාට ඇති සමාජ තත්ත්‍වය නිසා වරදවා වටහාගෙන සිටින පුද්ගලයින්ට කියා යම් යම් දේ කරවාගත් බව නම් සැබෑය. ඒ සමාජයේ Ignorance බව සාර්ථකව වාසියට හරවා ගැනීමකි. ඇල්කෙමිච්චී ඉගැන්නුවේ Pre-Med සිසුන්ටය… ඒ නිසා ඇයට ද හීන මානයක් නොමැත… කොටින්ම කියනවා නම් නුඹලාගේ තත්ත්‍වය පිළිබඳ දශමයක හෝ හීනමානයක් අපට නොමැත. මෙය හීනමානයකින් ලියන ලද්දක් නොවේ.

මේ පිළිබඳ සක්‍රීයව කතා කරන බොහෝ දෙනාට නුඹලාගේ දරුවන් හොඳ පාසැල්වලට දැම්මාද නැද්ද යන්න ප්‍රශ්නයක් නොවනු ඇත. ප්‍රශ්නය වන්නේ නුඹලා ඒ ඉල්ලීම් ඉල්ලූ ආකාරයයි. උඹලා ඒ ඉල්ලීම් ඉල්ලුවේ ශයිලොක් මස් රාත්තලම ඉල්ලුවාටත් වඩා අමානුෂික ආකාරයටය…. මේවා ප්‍රසිද්ධියේ රෙදි ගළවා නොගෙන හීන් සැරයෙන් කරගත යුතු දේවල්ය.. නුඹලා පමණක් නොව, අන් සියළුම වෘත්තිකයින්ට සමාන අයිතිවාසිකම් සහ සමාන අභිමානයක් තිබේ.. රටක් වශයෙන් ඉදිරියට යන්නේ එවිටයි….

බොහෝ විට නුඹලා කරන හොඳ දේ ප්‍රචාරණය වනවා අඩු විය හැක… මාධ්‍ය බොහොමයක් රස කර කර විකුණන්නේ කුණු මාළු විනා සුවඳ හමන මල් නොවේ… ඒ උන්ගේ සදාචාරයයි. සමාජයේ වැදගත් යැයි සම්මත, බොහෝ දෙනා Role Models ලෙස සළකන නුඹලා යම් වැරැද්දක් කළවිට එය දස ගුණයකින් රැල්ලක් වී නුඹ වෙතම ආපසු එන්නේ සමාජය නුඹලා පිළිබඳ මවා ගෙන ඇති ප්‍රතිරූප බිඳී යාමේ වේදනාව නිසාය… අපේ සිරි ලාංකිකයාට ප්‍රතිරූප වන්දනාව ඉතා තදින් මුල් බැසගෙන ඇත. ජීවිතයට දෑසින් නොදුටු අය පවා ප්‍රතිරූප මවාගෙන වන්දනා කරන ඔවුන්, එය බිඳී ගිය පසු මරා ගන්නට ඉදිරියට කඩාගෙන පනී,.. ඉඳහිට සමහර බ්ලොග්කරුවන් තම හිට්ස් ප්‍රමාණය වැඩි කර ගනු වස්, පෝස්ට් දෙක තුනක් ද ඒ අතරට රිංගවා ගනිති.

සමාජයේ සුවිශේෂී පිරිසක් යැයි කියා කොටසක් නොමැත.

සිදු විය යුත්තේ මෙයයි. වෛද්‍යවරු, නීතීඥයින්, ගුරුවරු, ආචාර්ය-මහාචාර්යවරු, ලිපිකරුවන්, කුලීකරුවන්, වැසිකිලි පවිත්‍රකරන්නන්, සහ දේශපාලුවන් යන සියල්ලට එකම වරප්‍රසාද, එකම පිළිගැනීම තිබිය යුතුමය. නමුත්, දූපත් මානසිකත්‍වයක වැඩවසම් සමාජ ක්‍රමයක දිවි ගෙවන අපි, කවදාවත් කිසිවෙකුට වෙනස් තත්ත්‍වයක් දීමට මැලි වනවා සේම, තමන්ට හිමි තත්ත්‍වය නැති වනවාට ද අම්බානක බය පිරිසක් වේ. මේ නිසා බොහෝ දෙනෙකු අනුන්ට කෙළවෙනවා බලා සිට ස්වයං වින්දනයකට පත්වීමට කැමති ය. මේ නිසාම තැලන යකඩය උඩ පැන පැන තලන්නාක් මෙන් අනුන් කියන ඕනෑම මගුලක් මුහුණු පොතේ බෙදා ගන්නවා සේ, වෛද්‍යවරුන්ගේ ප්‍රශ්නය අරභයාද ක්‍රියා කරති. එයට විරුද්ධව තම කුලකයේ එවුන් – එනම් වෛද්‍යවරු – ද විවධාකාර පෝස්ට් ලියති.

මෙම ප්‍රශ්නය කෙසේ නිරාකරණය කළ යුතුදැයි ඇත්තෙන්ම මට පැවසීමට හැකියාවක් නැත. ඒ තරම් සුවිශාල රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික දැනුමක් හෝ මේ ප්‍රශ්නය නිරාකරණය කිරීම පිළිබඳ පුළුල් දැනුමක් මට නොමැත. ඒ නිසා ඒ පිළිබඳ ගොඩ පෙරකදෝරු කම් කිරීමෙන් වැලකී සිටිමි.

නමුත්, රජයක් ලෙසින් කළ යුත්තේ, මෙයට සාධාරණ විසඳුමක් ලබා දීමයි. තම සේවා ස්ථානය හෝ රැකියා ස්ථානය අනුව පාසැලක් ලබා දීම, එක්තරා කෝටා ක්‍රමයක් සැලසීම, ආදිය කඩිනම් විසඳුම් ලෙසින් සැලකිය හැකිය. නමුත් ප්‍රධානව සිදු විය යුත්තේ සෑම පාසැලකම පහසුකම් එක හා සමාන කිරීම මගින් ජනප්‍රිය පාසැල් තරඟය අවම කර මෙම තරඟය අඩු කිරීමයි.

වෛද්‍යවරුන් ද, මස් රාත්තලම නොඉල්ලා… තම දරුවන්ගේ පාසැල් ප්‍රශ්නය නොව, තම දරුවන්ට ද යා හැකි ආකාරයට සෑම පාසැලක්ම එක හා සමානව දියුණු කරන ලෙස ඉල්ලා වර්ජනය ආරම්භ කළේ නම්, සමහරවිට ඔබ වටා සමස්ථ සමාජයම එක් රොක් වන්නට ඉඩ තිබුණි. නමුත් ඔබේ ආත්මාර්ථකාමී ඉල්ලීම නිසාම, ඔබ තව තවත් සමාජයේ වෛරයට පාත්‍රවනවා විනා, අන් යමක් සිදු නොවේ…FUTA  කළ දේ කුමක් වුවත්, ඔවුන්ගේ පා ගමනට බොහෝ දෙනා ආශීර්වාද කළේ, ඔවුන් අධ්‍යාපනය නැංවීමට 6% ක් ඉල්ලීම කළ නිසාය…

මින් පසුව වත්, සමාජයේ හද ගැස්ම හඳුනාගෙන, තමන්ගේ ප්‍රශ්නය එයට සමපාත කර සමාජය හා එක්ව එය ලබාගන්නට කටයුතු කරන්නේ නම්, සමස්ථ සමාජයම ඔබ හා එක්වනු නොඅනුමානය….

මේ ඔබ කළ කී දෑ නිසා සමාජයේ පිළිකුල අන්තර්ජාලයේ සටහන්වන ආකාර කිහිපයකි….

වෛද්‍යවරුනි, නුඹලා අලිපුකෙන් ඇවිත් නැත, නමුත් නුඹලා කරන රාජකාරියේ සුවිශේෂී බව නිසාම වෘත්තීයමය වශයෙන් ගරු කටයුතුව සැලකේ… එම ගරුත්වය මෙවැනි සාහසික ක්‍රියා මගින් කෙලෙසා ගන්න එපා…. සමාජය සමඟ එක්ව ගමනක යමු… එවිට සාමාන්‍ය ජනතාව පවා ඔබේ ඉල්ලීමට එකඟ වනු ඇත…

නුඹලා අලි පුකෙන් ඇවිත් නැත.

 

 

පසුව ලියමි: ග්‍රාම්‍ය ව්‍යවහාරයේදී, කෙනෙකු තම තත්ත්‍වය හෝ බලය නිසා අසාමාන්‍ය දෑ, වරප්‍රසාද ඉල්ලයි නම් අසන්නේ, “ඇයි ? උඹ අලිපුකෙන් ඇවිත් ද ?” කියායි… මාතෘකාවට නිමිත්ත වූයේ එයයි…

 

 

 

සීමාවන් නැති වැට කොටු බැමි නැති ලෝකයක් ?

සීමාවන් මහ පුදුමාකාරයි. ඉපදීමටත් පෙර සිටමයි අපි සීමාවන්ට යටත්ව ඉන්නෙ… මාස නවයක්ම අප සීමා වී ඉන්නේ මවගේ ගර්භාෂය වපසරියට…. ඒක ඇතුලෙ දෙකට තුනට නැවිලා ඉඳලා බොහොම අමාරුවෙන් රිංගලා තෙරපිලා එලියට එන අපි, ජාතිය – ආගම – කුළය – දෙමාපියන්ගෙ නිලබලය – ආච්චිලා සීයලාගෙ විවිධාකාර මති මතාන්තරවලට කොටු වෙලා ජීවත් වෙන්න පටන් ගන්නවා… නම තියන්නත් උපදින වෙලාවට අනුව අකුරු හොයනවා… කොණ්ඩය කපන්න, බත් කන්න, අකුරු කියවන්න, ඉස්කෝලෙ යන්න, විබාගෙට යන්න, විවාහ වෙන්න…. මෙකී නොකී හැම දේටම සීමා බාධක යොදාගෙන ජීවත් වෙනවා… සමහර දරුවොන්ගෙ කොණ්ඩෙ කපන්නෙ නෑ බහ තෝරන වයසෙදි ගොළු වෙනවා කියලා… උන්ට හිස නිදහස් නෑ…

සමාජයට ගියාම අපි සමාජයීය සීමා මායිම් වලට යටත් වෙනවා… සංස්කෘතිකමය සීමා බැඳීම් වලට යටත් වීම සාධාරණයි… නිදහස හොයා ගෙන යනවා කියලා ප්‍රසිද්ධියේ නිරුවත් වෙන්න වත්, අන් අය අපහසුතාවයට ලක් වන විදියේ හැසිරීම් වලටවත් නොයා යුතුයි කියන මතයේ මම සිටිනවා.. නමුත් බොහෝ දෙනා හිතන්නෙ ඒ නිදහස කියන්නෙ අර වල්බූරු නිදහස කියලා. නීතිමය රාමු පද්ධතිය ඇතුලත වූ සියළුම සීමාවන්ට අපි යටත් විය යුතු වන්නේ ගෞරවාන්විත පුරවැසියන් විදියට සමාජයීය සහ සංස්කෘතිකමය සීමාවන්ට අපි සියළුම දෙනා එකඟව සිටිය යුතු නිසා.

අනිවාර්යයෙන්ම බැඳීමට හෝ යටත් වීමට සිදු වන සමාජමය සහ සංස්කෘතිකමය සීමා මායිම්, බැඳීම් වෙන් කළ විට අපි අපිම කොයි තරම් මානසිකව සීමා කරගෙන සිටිනවාද කියා ඔබ මොහොතකටවත් සිතුවාද ? අපි අපිටම කොයි තරම් සීමා පණවාගෙන ද ඉන්නෙ ? යමක් කරන්න පුළුවන් කියන සිතුවිල්ල එන්න පෙර අපේ සිතට නැගෙන්නෙ කොයිතරම් බාධක තියෙනවද කියන එක නේද ?

“ඇයි මට මේ දේ කරන්න බැරි ?” යන සිතිවිල්ල ඔබට කී වතාවක් සිතට ඇවිත් තිබෙනවාද ? ඒ කී වතාවක ඔබ ජය අරගෙන තියෙනවද ? මේ සියල්ලම තියෙන්නෙ තමන් තමන්ටම පණවා ගන්නා සීමා තුළ සිට ක්‍රියාත්මක වන නිසා….

අපි බොහෝ දෙනෙක් උපකල්පන රාශියක් මත ඉඳගෙන, අපිටම සීමා බොහොමයක් පනවාගෙන ඉන්නවා… යමක් කරන්න අවශ්‍යතාවය තිබුණත්… ඒ නිසාම අපි බොහොමයක් අවස්ථා අතහැර ගන්නවා… මටත් එහෙම අහිමි වූ දෑ බොහොමයි… ලෝකයේ බොහොමයක් සාර්ථක වූ මිනිස්සු මෙන්න මේ ස්වයංව පණවාගෙන තිබූ සීමාවන් බිඳ දමාගෙන ඉදිරියට ගියපු එවුන්…

අපට මේක කරන්න බෑ.. කවුරුවත් මේක කරලා නෑ.. ඒ නිසා අපටත් බෑ…. කියන දේ තමයි සිතට එන පළමු සිතිවිල්ල… අපි ඒ දේ කරන්න එක වතාවක් හෝ උත්සාහ කරලා නැතිවම, අපි එය උපකල්පන රාශියක් මත ඉඳගෙන පටන් නොගෙනම අවසන් කරනවා… පළමු උත්සාහය බොහෝ දුරට අසාර්ථක වෙන්න පුළුවනි, නමුත් එයින් අපට ඉගෙන ගන්න තියෙන පාඩම් බොහොමයි… දෙවන වතාවේ එම දුර්වලතා මඟ හරවාගෙන නැවත උත්සාහ කරන්න පුළුවනි… නමුත් අපි කීයෙන් කී දෙනාද නැවත නැවතත් යම් දෙයක් කරන්න උත්සාහ කරන්නෙ ? අපි නිතරම උත්සාහ කිරීම අත හැර දමන්න සූදානම්… මොකද කියනව නම් ලේසිම දේ ඒ නිසා… Try and Try again, one day you can fly කියලා සුද්දා කිවුවෙ මෙන්න මේ නිසා…

මේක අපි අපිටම නොදැනුවත්වම පනවා ගන්නා සීමාවක්… මමත් කාළයක් මේ උපකල්පනයෙ හිටං … අහිමි කරගත් දේ බොහොමයි. සමාජයීය ජීවිතයෙ වගේම වෘත්තිමය ජීවිතයෙදි….  ජයගන්න හෝ පරාජය වෙන්න අපි උත්සාහ කරලා බලන්න ඕන… ජීවත්ව ඉන්නකල් පරාද කරන්න බෑ කියපු හිටපු ජනාධිපතිතුමාව වර්තමාන ජනාධිපති තුමා  විසින් පරාජය කළේ මෙන්න මේ සංකල්පය මත පිහිටු කටයුතු කිරීම නිසා වෙන්න ඇති.

අපි අපිටම පණවා ගත් සීමා සියල්ලම බිඳ දමන්න අවශ්‍යයි… නැතිනම් අපි හැමදාම එකම තැන හිරවෙලා, හැමදාම එකම දේ එකම විදියට….

කොහොමද අපි සීමා බිඳ දමන්නෙ ? අළුත් විදියට හිතන්නෙ ?

E + R = O

Event + Response = Outcome

සිද්ධිය + ප්‍රතිචාරය = ප්‍රතිඵලය

අපි වටා ගොඩනැගෙන සියළුම දේ සිදු වෙන්නෙ මෙන්න මේ හේතු නිසා.. අපි ඉදිරියට යන්න හෝ පිටුපසට යන්න.. නැතිනම් ජීවත් වෙන්න හෝ මිය යන්න පවා මේ හේතු බලපානවා…

ඔබ ඕනෑම අවස්ථාවක් හෝ සිද්ධියක් ගන්න… උදාහරණයක් ලෙස ඔබේ උසස් පෙළ සමත් වීම/අසමත් වීම – ඔබ ඒ සඳහා නිසි ලෙස උනන්දු වුනා නම්, ජයග්‍රහණය උදෙසාම කැප වූවා නම්, ඒකායන පරමාර්ථයෙන්ම පාඩම් කළා නම්, බොහෝ දුරට ප්‍රතිඵලය වන්නේ සමත් වීමක්… ඔබ රාජකාරියේදී කිසියම් අවශ්‍යතාවයකට දක්වන ප්‍රතිචාරය අනුව, ඔබ සාර්ථක වීම හෝ අසාර්ථක වීම රඳා පවතින්න පුළුවනි.

ඔබ මගතොටදී දකින/මුහුණපාන සිදුවීමකට දක්වන ප්‍රතිචාරය අනුව ඔබේ දවස තීරණය වන්නට පුළුවන්…. මේ උදාහරණ කීපයක් පමණයි… ඔබටම පුළුවනි මේ සූත්‍රය යොදාගෙන ඔබ මුහුණපාන සිද්ධි, ඔබ මුහුණ පෑ සිද්ධි විශ්ලේෂණය කරන්න…

සමහරවිට ගේ දොර සිදු වන සිදුවීමක් වුනත් උදාහරණයකට ගෙන බලන්න… ඔබට කිසිවෙකු පවසන යමකට ඔබ දක්වන ප්‍රතිචාරය අනුව එක්කෝ ගුටිකන්න හෝ සාමදානයෙන් ඉන්න ලැබෙන සම්භාවිතාවය රඳා පවතිනවා…

ජීවිතය සරළ කරගන්න හරිම ලේසියි…. අපි බොහෝ දෙනෙකු ජීවිතය විඳිනවා වෙනුවට විඳවනවා…. ලබන ලිපියකින් ජීවිතය සරළ කර ගන්න මම උපයෝගී කරගන්නා Flow Chart එක ප්‍රසිද්ධ කරන්නම්…

අද ඉඳලා… තමන් තමන්ට පණවාගෙන තිබූ දියුණුවට දොර වසන සීමාවන් බිඳ දමන්න පුරුදු වෙන්න…. මුලදි අමාරු වෙයි… පුරුදු වෙනකොට හරියයි……

 

සමාජ මෙහෙවර උදෙසා විද්‍යාව හා තාක්‍ෂණය -මහජනයා සඳහා විද්‍යාව සන්නිවේදනය

සමාජ මෙහෙවර උදෙසා විද්‍යාව හා තාක්‍ෂණය සම්මන්ත්‍රණය ලංකාවේ පැවැත්වුන බව දන්නේ බොහොම ස්වල්පයක් දෙනා පමණයි. විද්‍යා හා තාක්‍ෂණ අමාත්‍යාංශයේ මෙහෙයවීමෙන් එය පැවැත්වුනත්, ප්‍රධාන මාධ්‍ය මගින් එය ප්‍රචාරය වුනේ ජනාධිපති – අගමැති – සහ විද්‍යා හා තාක්‍ෂණ ඇමතිවරු සහභාගි වුන නිසාම පමණක් බවයි මගේ හැඟීම. නමුත් COSTI  ආයතනය මගින් මෙම සමුළුව සජීව YouTube විකාශයක් ලෙස සහ පටිගත කරන ලද වීඩියෝ සියල්ල අන්තර්ජාලයට මුදා හැරීම නිසාම පසුව වුවත් උනන්දුවක් ඇති කෙනෙකුට පරිශීලනය කරන්න පුළුවනි.

මේ සඳහා මගේ දායකත්‍වය වුනේ මහජනයා සඳහා විද්‍යාව සන්නිවේදනය යන සංවාදයට කෙටි දේශනයක් සහ අදාල සාකච්ඡාවට සහභාගී වීමෙන්. එම කොටසේ සම්පූර්ණ වීඩියෝ පටිගත කිරීම මෙන්න මෙතන

 

මේ සඳහා විද්‍යා සන්නිවේදන ක්‍ෂෙත්‍රයේ දැවැන්තයෙක් වන නාලක ගුණවර්ධනගේ සහ ආනන්ද ගලප්පත්ති යන දෙදෙනාගේ දායක්‍තවය කැපී පෙනුනා… බ්ලොග් දෙකක් පමණක් පවත්වාගෙන ගිය මටත් මේ සඳහා ආරාධනා ලැබුණෙ ඒවා ලියූ කාලයේ යමක් මගෙන් සමාජයට දායක වන්නට ඇතැයි සංවිධායකයින්ට හැඟී ගිය නිසා වෙන්න ඇති. නාලක – ආනන්ද ගලප්පත්ති – සම්රිටි වැනි අය අතරේ මම බොහොම සුළු චරිතයක්.

මගේ දේශනයේ මූලික අවශ්‍යතාවය වුනේ  සාමාන්‍ය සමාජයට හුරු පුරුදු නොමැති සංකල්ප භාවිතා කරගෙන විවිධ කණ්ඩායම් විසින් සිදු කරන වැරදි මතිමතාන්තර නිවැරදි කරන්නේ කෙසේද යන්න, විද්‍යා සන්නිවේදනයට මගේ දායකත්‍වය සහ අපට ඉදිරියේදී නිසි විද්‍යා සන්නිවේදනයක් අවශ්‍යනම්, එය ලබා දෙන්නේ කෙසේද යන කාරණායි.

ලෝකයේ බිලියන 7.3 ක් දෙනා අතරින් සියයට අසූවක් පමණ දෙනා කුමක් හෝ මිත්‍යා විශ්වාසයක එල්බ ගෙන සිටිනවා. එය සමහාවිට ආගම, දෙවියන්, ජෝතිශ්‍යය, වෛද්‍ය මතිමතාන්තර, ජීවන ශෛලීන්, සමහර හිතළු.. ආදිය වෙන්න පුළුවනි. තවමත් ලෝකය පැතලි බව විශ්වාස කරන කණ්ඩායමක් සිටින බව අමතක කරන්න එපා…

මෙන්න මේ මති මතාන්තරවල එල්බ ගෙන සිටින අය නිසි තාර්කික දැනුමක් ලබා දී නිසි මඟට ගෙන්වීමට, විවිධ කණ්ඩායම් මඟින් සිදු කරන වැරදි ප්‍රචාරණයන්ට පිළිතුරු ලබා දීමට, සහ නිවැරදි විද්‍යා දැනුමක් සමාජයට ලබා දීමට මා යෝජනා කළේ රූපවාහිනී නාලිකා වල කාලයෙන්ස තියකට පැය බාගයක් විද්‍යා සන්නිවේදකයින්ට ලබා දෙන ලෙසයි.

මෙය කෙතරම් දුරට සාර්ථක වේ දැයි මා දන්නෙ නැහැ… නමුත් මගෙන් වෙන්න අවශ්‍ය කාර්යභාරය එදින මම නිම කළ බව මට සතුටින් සිතන්න පුළුවනි. මම නැවත ලංකාවට පදිංචියට එන්න තීරණය කළාම නැසීගිය මගේ ගුරුතුමෙක් වන මහාචාර්ය JNO ප්‍රනාන්දු මහතා  කියූ එක දෙයක් මට තවමත් මතකයි “You are nobody in another country – But, you are somebody in Sri Lanka” ඔබ වෙනත් රටක සුවිශේෂ වූ පුද්ගලයෙක් නොවයි – සාමාන්‍ය පුද්ගලයෙක් පමණයි – නමුත් මේ රටේදී අවම වශයෙන් කිහිප දෙනකෙුට හෝ සුවිශේෂි වන්නට පුළුවනි…

නැවතත් මම ලියන්න ගත්තා…. මේ පුනරාගමනයේ සම්පූර්ණ ගෞරවය මහාචාර්ය අජිත් ද අල්විස් මහතාට හිමිවිය යුතුයි… මාව නැවතත් ලියන්න උනන්දු කළේ අජිත් සර්…

සතියකට එක ලිපියක් හෝ පළ කරන්න උත්සාහ කරනවා…

 

 

 

 

 

TEDx Colombo – Blueprint for Change ඇත්තටම වෙනසක් ඇති කළ තැනක්…

ආයෙමත් ලියන්න ගත්ත එක  හේතුවක් තමයි දැන් තරමක විවේකයක් සහ ලියන්නට වෙලාවක් හොයා ගන්න ලැබීම…. වැඩ රාජකාරිවල අඩුවක් නැතත්, කොහොම හරි වෙලාවක් ලියන්නටත් හොයා ගන්නවා කියන අධිෂ්ඨානය ඇති කරගත්ත නිසාම ආයෙම ලියන්න පටන් ගත්තා…

ඒකට හොඳ නිමිත්තකුත් පහල වුනා… TEDx Colombo  ගැන මම පසුගිය වතාවෙත් ලියුවා… අද මමත් ඒ අවස්ථාවට සහභාගී වුනා…

මම ඉදිරිපත් කළේ නැති වුනත්, මා සමඟ නව නිපැයුම් කරන ආයතනයක් වන  3D Concept Studio හි අයිතිකරු සහ නිපැයුම්කරු වන  නිස්සංග වර්ණපුර විසින් 3D Printing Technology අපේ ලංකාවේ නව නිපැයුම්වල ඇතිකළ නව නැම්ම පිළිබඳ කතාවක් කළා.. එහිදී මගේ නව නිර්මාණ ගැනත්  චුට්ටක් වෙන්න කතා කළ නිසා මටත් ආරාධනාවක් ලැබුණා…. නිස්සංග කියන්නෙ පර්යේෂණ සහ සංවර්ධන අංශයේ නව මාවතක් විවර කළ තරුණයෙක්, ඔහු හා වැඩ කිරීමත් බොහොම ආශ්වාදජනක කටයුත්තක්… නව අදහස් බොහොම විවෘතව සළකන කිසිම නව අදහසකට බෑ නොකියන කෙනෙක්….

නිස්සංගගෙ කතාව විතරක්ම නොවෙයි…. එතැන සිදු කළ කතා 8 ම ජීවිතයට බොහෝ දේවල් එක් කළ දේශන…. සමහර දේ ගැන මමත් ඇත්තෙන්ම අළුත් කෝණයකින් බලන්න පෙළඹවූ දේශන කිහිපයක්…  මේ සියල්ල සති දෙකකින් අන්තර්ජාලයට එක් වේවි… මෙතැන කියනවට වඩා ඒක බලලාම හිතට ගන්න…

ඇත්තෙන්ම අපට තනි තනිව ලෝකය වෙනස් කරන්න පුළුවනි. පොඩ්ඩක් තමන් ගැන හිතන එක නවත්වලා ලෝකය ගැන හිතනවා නම් වෙනස් වෙන්න  පුළුවන්.

වෙනස් වෙමු… ලෝකය වෙනස් කරමු… හැමදාම එකම විදියට එකම දේ කරන එක නවත්වමු…

අයින්ස්ටයින් කියලා තියෙනවා මෙන්න මෙහෙම

උන්මාදය යනු, එකම දේ එකම විදියට හැමවිටම සිදු කර වෙනස් ප්‍රතිඵලයක් බලාපොරොත්තු වීම වේ…

ඉතිං අපි උන්මාදයෙන් ගැලවෙමු…. අළුතෙන් යමක් කරමු…..

TEDx Colombo වලට තව දින දෙකයි….

බොහෝ දෙනෙක් දන්නවත් ඇති.. තව බොහෝ දෙනා නොදන්නවත් ඇති…. දැනගන්න වෙලාවක් නැතුවත් ඇති… දැනගන්න උවමනාවක් නැතුවත් ඇති

TEDx Colombo පැවැත්වෙනවා අගෝස්තු 21 සවස 4.00 සිට නෙළුම් පොකුණ රඟහලේදී

ඇයි TEDx  අපට වැදගත් වෙන්නෙ ?

TEDx කියන්නෙ ලෝක ප්‍රකට TED TALKS වලින් පැන නැඟුන රටක් තුළ හෝ නගරයක් තුළ ඉතා සීමාසහිත පිරිසකට සීමා වූ වැඩසටහනක්… එහෙම වුනත් එහි අගයෙ අඩුවක් නෑ.

මෙවර වැඩසටහනේ තේමාව Blueprint for Change,…. නව නිපැයුම් සහ නව සංකල්ප ලංකාවට හඳුන්වා දුන් පුද්ගලයින් හෝ සංවිධාන මගින් ඉදිරිපත් කරන සංකල්ප සඳහායි වෙන්වෙලා තියෙන්නෙ.

මේ වැඩසටහනේ මම ඉදිරිපත් කිරීමක් කළේ නැති වුනත්,  ත්‍රිමාණ මුද්‍රණය 3D Printing කියන සංකල්පය ලංකාව ඇතුලත හිමිකරගෙන තිබෙන ස්ථානය ගැන මා සම්බන්ධවෙලා නව නිපැයුම් කරන ආයතනයක බොහොම නිර්මාණශීලී තරුණයෙක් වන නිස්සංග වර්ණපුර විසින් ඉදිරිපත් කිරීමක් කරනවා…

ඉතින්…. සජීවීව බලන්නට යන්න බැරි වුනත්, වීඩියෝව හරි බලන්න…

එදාට ආවොත්…. නෙළුම් පොකුණෙදි හමුවෙමු….

කාලෙකට පස්සෙයි ලියන්න හිත් දුන්නෙ…  දිගටම ලියන්නයි හිතාගෙන ඉන්නෙ….

How Did I Revamp Communication Among Team Members.

I was a bit tipsy at a party,.. and the rest is as follows.

What I knew so far,….

I have a great team of young and dynamic individuals in several levels : 12 team members in two locations. It’s a diverse team: We call ourselves R&D Wizards, and they call me the Lord of the Wizards. The team has super energetic Energizer Bunnies to Sloth Bears, but they all do one good thing: Innovation.

The two teams are far apart about 100 km, but it seems 1000 km due to the communication gap. Although they knew each other well, their communication was restricted only to E-mails and occasional telephone conversations when anything is needed. It was sometimes a concern as the knowledge sharing was limited and some developments held up due to material issues and cross functional delays.

Then it all changed in one instance,…  story rewinds again to the party. There was a notification sound from my overly smart phone, and a whatsApp message from one of my friends… It instantly popped up in my mind,. “What if I create a R&D team WhatsApp group and improve communication ?”. Looks like a great idea,.. and I contacted one of my techies in the group and asked to create the group. Creatively enough he named it R&D Wizards and the communication started instantly. The young generation is indeed tech savvy and find the fingertip communication is much more convenient than sitting in front of the computer. If they have any problem even at the lab, now they drop the questions to the group, and suggestions flow instantly.

From motivational quotes sharing to venting their frustrations, it’s pretty much open to anything within the norms of the society. Even if they go out, they tease each other by posting the pics and encouraging others, that’s not a good sign if I have to pay from my pocket – That needs to stop. However it is, the communication gap narrowed hundred folds, and inter unit communication improved as much as it is. I am glad my first innovation for 2016 is paying its dividends. Not only it opened up a new communication channel, it also created new ideas, closer team relationships and opening up of usually silent team members. It is indeed the best innovation I did in the first 8 days of the 2016.

I have a great team. It’s the best team any leader can have, and I am lucky I have them with me…and I hope they can be better than that with this revamped communication style.

That’s the story of being tipsy,…

Being tipsy is good,.. Keep drinking,.. I mean,.. keep innovating.

අ හෝ නීතිය…. A Whore Law….

එක් භාෂාවකින් ශබ්ධ වන වදන් සමූහයක් බොහෝ විට වෙනත් භාෂාවකට පෙරැලෙන විට එහි මුඛ්‍යාර්ථය බොහෝ විට වෙනස් වුවත්, කියැවෙන දේ එකිනෙකට  ගැලපෙන්නේ කලාතුරකිනි. ලංකාවේ පසුගිය සති කිහිපය තුළ සිදු වූ සිදුවීම් සළකා බැලීමේදී ඉහත වගන්තිය අර්ථයෙන් වෙනස් වුවත් කෙතරම් ගැලපේදැයි ඔබටම සිතා ගන්නට භාර කරමි.

නීතිය සරළ නොවේ… එසේම නීතිය අපූරුය… සෑම නීති වගන්තියකම කොහෝ හෝ සිදුරක් ඇත… නීතීඥයින් ජීවත් වන්නේ ඒ සිදුරු තුළින් සිය සේවා දායකයා රිංගවා යැවීමෙන් සහ ඒ නීති තුළින් රිංගන්නට ඉඩ ළබා නොදීම තුළිනි. ඒ විත්තිය සහ පැමිණිල්ල නියෝජනය කිරීමෙනි. නීතිය අපූරු වන්නේ ඒ නිසාය. නීතිය සැමට පොදුය… නීති පොතේ ඇත්තේ එසේය… ශීලාචාර සමාජයක් නීතිගරුකය. නීතිය වල් වැදුන තැන සමාජය වල් වැදේ… බලවතාට එක නීතියකුත්, දුබලයාට තවත් නීතියකුත් එකම රටේ බලපැවැත්වේ – නමුත් නීති ප්‍රකාරව නොවේ. නීතිය සමබර බවත්, පුද්ගල තරාතිරම නොබලා සැමට එකසේ දඬුවම් ලබා දෙන බවත් පෙන්නුම් කිරීමට නීතියේ යුවතියගේ දෑස් බැඳ, තරාදියක් සහ අසිපතක් මගින් නිරූපණය කෙරේ… සංකේතාත්මකව එසේය..

නීතිය වල් වැදුන තැන ජනතාව නීතිය අතට ගනිති. නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන්නවුන් නිසි ලෙස නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමට බැඳී සිටිති. නීතියේ හැටියට අපක්‍ෂපාතී විය යුතු වුවත්, මුදල් මිටියකට හෝ මූල්‍යමය හෝ ශාරීරික අල්ලසකට, හෝ බලවතෙකුගේ අණට නීතිය පක්‍ෂපාතී වීම බොහෝ දුරට අසන්නට දකින්නට ලැබේ. වරෙන්තු මැද වුවත් සුධර්මන් රදලියගොඩ පොලීසියේ මහත්වරු සමඟ පොටෝ ගන්නේත්, අවිවිශිබමයේ කැඳවුම්කරු පැමිණිල්ලක් සිදුකර දිනක් යන්නට මත්තෙන් අත්අඩංගුවට පත් වන්නේත් මේ නිසාය.  මේ නිසාම සාමාන්‍ය ජනතාව නීතියේ පිළිසරණ පැතීමෙන් ඈත් වේ… එය නොවිය යුත්තක් වුවත්, ජනතාවට නීතිය පිළිබඳ විශ්වාසයක් නොමැති වූ විට, ඔවුන් නීතියෙන් ඈතට ගමන් කරති. වනචාරී බවේ ආරම්භය නීතිය පිළිබඳ විශ්වාසයක් නොමැති වීමයි.

නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන්නවුන් නීතිය තමන්ට කැමති පරිදි හැසිරවීම නීතියේ යුවතිය ගණිකාවක් බවට පත් කර ගැනීමයි. නීතියට සිදු වී ඇති මේ සංගදිය දැක කෙනෙක් අහෝ නීතිය යැයි කියන විට.. නීතිය ගණිකා වෘත්තියේ යෙදවෙන කල්හි, ඉංගිරිසියට බර වූ තවෙකෙක් A Whore Law යැයි නොකියයි ද ?

කුමට එරට අධිකරණය නීතිය සහ විනිසුරන්… ?

It’s rare to see a set of words in one language gives a certain meaningful idea in another. Considering what happened in the political arena in Sri Lanka during last few weeks, isn’t it appropriate to title this post as above ?

Law is complicated. Pretty much every rule has a loophole. Those who are skilled, go through them. Those who know the law, help them to go through by defending, or prosecuting otherwise. Ironically, the very lawyers who defend and prosecute, represent either side: funny and interesting.

Law, Definition : Law is a system of rules and guidelines which are enforced through social institutions to govern behavior. Laws are made by governments, specifically by their legislatures. The formation of laws themselves may be influenced by a constitution (written or unwritten) and the rights encoded therein. The law shapes politics, economics and society in countless ways and serves as a social mediator of relations between people. (Ref. Wikipedia)

A civilized society is built upon proper law and order, or the system collapses otherwise. Law is common for everyone despite of their position or power or wealth, and it should be. However, this is not the common case in Sri Lanka. As we all know a lot of powerful personalities can bend the law as they wish. This is why Sudharman Radaliyagoda mingles among police officers in public despite issued warrants and the convener of IUSF is arrested within 24 hours on a complain.  That’s the law we experience in Sri Lanka : Unfortunate, for common man, but good for the rich and powerful.

Once the common man lose the trust, they take law into their hands. Once the trust is lost, the system collapses,. Then they make the Lady justice a whore,… A whore Law, අ හෝ නීතිය….

No more to add,.. We all know what’s going on.

Energy Management…… Yes,… Energy Can be Managed Too….

World is moving fast,.. very very fast,. unbelievably fast  some of us even can’t fathom of. But, why bother ? Just move with the flow….

But there is one problem,.. you will be left alone, others will move on. While some still think about how to reduce waste  during transport of vegetables (and still looking for a solution) others are looking into change the molecular structure of the cancer drug or some other important drug, or trying to find a way to utilize carbon dioxide as a raw material to generate liquid fuel…. Two worlds apart.

Third world countries encounter many problems; in fact they don’t have time to invest into more complicated problems. They have to face population boom, poverty, unemployment, most of all irregularities in the governance aka corruption and waste. Since their priorities are way different from the developed countries, energy management has never occurred to be a significant concern to anyone in the third world countries. The irony is, they are  the people responsible for the increasing global energy consumption, not the developed countries. Developing countries, mainly China and India takes a big chunk of global energy production, so does the pollution. Although they are trying or pretending of trying to control the issue, the statistics point otherwise.

World Energy Consumption

 The breakdown of global energy consumption shows the increasing trend of coal and natural gas usage,. however this trend is now slowly changing towards the renewable resources as the world is focusing on using less and less fossil fuel sources for energy consumption. Unfortunately the third world leaders are yet to realize the danger of depending on the fossil fuel. Sri Lanka is now in the receiving end since their crude oil supplier, Iran has got US trade sanctions, and as a result losing billions of dollars. It’s unbearable for a small country like Sri Lanka, but it seems to be OK with the authorities.  Planning is not the best practice in Sri Lanka. Sapugaskanda oil refinery went on regular two week maintenance, but we don’t have enough refined oil stock for next two weeks, according to the news items. Following the repairs, there will be another price hike, there are hints.

Even though this new trend on renewable energy continues, it will not be sufficient enough to fulfill the projected 35 TW global energy requirement by the year 2030. Just like in every other sector, the energy is also manageable. In short, energy management is the process of monitoring, controlling, and conserving energy in a building of an organization. However, this model applies to a system where three wasteful elements; wastage of other resources, inefficiency, and corruption is eliminated if not controlled. Unfortunately in Sri Lanka all these elements work on tandem and adds to the tax giving enough burden to the consumer. Before the commencement of the Chinese built thermal power plant, the minister of power and energy boasted about reducing the electricity prices, yet we were fighting against frequent breakdowns until recently. Our feeding reservoirs for hydro-power generation are half filled with sediments and mud, but I am not aware of any solution to clear them up to increase the storage capacity.  Out upcountry lands are fully occupied with vegetable cultivation and tea, the rest belongs to pine cultivation, which none contribute to preserve the feeding area for the reservoirs, hence we rely on the rain to fill them: unfortunate, bad planning. But still we are not too late to start over.

While planning energy management, the government can work simultaneously on all these areas to increase the efficiency,  capacity, and to have a long term vision on energy generation. Energy management can be initiated by the electricity board, and lead by example from itself: But, will they do it ?

Typically energy management involves several key steps:

1. Metering your energy consumption and collecting the data.
   • Since the metering system is currently in effect, this step is already being implemented.
2. Finding opportunities to save energy, and estimating how much energy each opportunity could save. You would typically analyze your meter data to find and quantify routine energy waste, and you might also investigate the energy savings that you could make by replacing equipment (e.g. lighting) or by upgrading your building’s insulation.
3. Taking action to target the opportunities to save energy (i.e. tackling the routine waste and replacing or upgrading the inefficient equipment). Typically you’d start with the best opportunities first.
   • Each appliance takes up different amount of energy. Tungsten bulbs waste more energy than CFL, and LED bulbs consume almost 80% less than both of the above mentioned.
   • Energy Star ® appliances comply to less energy consumption and replace any regular appliance/equipment with Energy Star ® appliance.
   • Unplug the electrical items when they are not actually being used can save about 10% of the total electricity bill. Right now, a typical household has only one equipment that needs continuous power supply : the refrigerator. All the other appliance can be unplugged after the use, and you can see a clear difference.
   • Manage time by using an electrical item/equipment. For example, ironing the clothes can be done at once for the whole household rather than ironing them in different times of the day or week.
4. Tracking your progress by analyzing your meter data to see how well your energy-saving efforts have worked.

(And then back to step 2, and the cycle continues…)

Energy management applies in all the sectors that involves at least a bit of energy: Basically everything. From power/energy generation to the household consumers, everyone in between can contribute in their own capacity for energy management. Private sector has the opportunity to increase their profit and the public sector can minimize its losses by the same system.

This topic spreads into every nook and corner in the society, and can be discussed for hours if not over few pages. Interested to know more ? Please drop a line, will extend into few more articles.

Life Really Sucks,.. Suck it up and face it head on……..

During  last 20 years of my life, I dealt with chemistry and life all around the world; I was lucky enough to meet various personalities: from prison inmates to company directors CEO’s, owners, politicians and what not…  When I was working at ITI as a novice research assistant, I met a prison inmate, and learned about their life, and prison life, which kept myself away from possible troubles; I have met several successful individuals as high ranking officials, owners and regulators of different organizations; worked with toddlers as well as world renown professors of chemistry, and everyone in between. during my Ph.D. and postdoctoral period, I dealt with hundreds of graduate students. Most of them are foreigners, some Sri Lankans. Each of these personalities are unique. Different from each other. Random, law of entropy.

All these experiences are invaluable, but it doesn’t make my life perfect, I am still learning… The stereotype is: students. Been there, done that, I had the same experience. They are so special to me since most of them directly dealt with me and asked for advice, and I did not hesitate to offer my help.  Most are in the age group of 21-30.  Among them majority are girls; Don’t ask : Wouldn’t tell.

Most of them had one common complain,. My Life Really Sucks. !

Really ?

Life is a philosophy, life is a war, life is a song, and what not…. Many philosophers and religious leaders have preached about life in many avenues: Google it.  In my opinion, life is a war: from beginning to the end. If one is successful at the first attempt, still it’s a war between the parents: you know what I mean. Some have hard time conceiving a child. Some go to greater extents to get remedies, trials, etc.  Once a sperm start swimming upstream, it faces million obstacles to beat the siblings to conceive an egg. The toughest war is won. During the nine months of pregnancy, the parents are in a battle to provide proper nourishment to the fetus and the mother. Once the nine months are passed, both the mother and the newborn  fight to get him/her out: another war. It’s not over yet,. Surviving many wars, you are here now. Life is a war,… Once you are ready to leave this life, still it’s a war,. You are fighting for your life, doctors, relatives are fighting for your life : you leave them, leaving the war to the others to arrange your funeral: THE LIFE IS A WAR !

During this war, we face a load of experience. Some are sweet, some not. But we always remember the bad experience. That’s the human nature, we never cherish the sweet moments of our life and ponder them, instead we cry over the sad moments. So you conclude : Life sucks.. ! Is this fair ?  Can someone’s life suck all the time ? I wonder,.. is it his/her lack of planning ? Or overconfidence ? Or being at the wrong place at the wrong time ? Or all of the above ?

Some plan their life very well, hence become successful. Some are too emotional, follow the others and plan their life, but fail. For example some do not try hard. giving up leads to misery. Winners never quit, quitters never win.  Most of us have support groups to get help in hard times,.. I have my dad and uncle. Between them I get most of my answers. I do have plan A, B and C. But still I fail sometimes. I feel life sucks.

It’s time, if not you have not already started. Plan the life, have a plan A, B, and C, Have a support group. Life is a gift, enjoy it. Admire the good memories, learn from the mistakes. You will see the transformation.

Life sucks,.. Suck it up and face head on… You will win.

෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴෴

You can read the Sinhalese translation of this from

Blogger.com

WordPress.com

Danger: Science Illiteracy Ahead,.. By Prof Ajith De Alwis.

I found this article on the web,… This shows the pathetic situation of the lack of proper science knowledge, among school kids, among general masses, or any other person.

Also highlights the lack of science museums of anything to feed the curious minds of our younger generation.

I don’t need to write anything about it,..

I am just sharing this fine piece of writing.

Click Here to read.,… Thanks Prof Ajith De Alwis for this awakening article…..

Enjoy